02191004492
استپر موتور چیست و چه وظایفی دارد

استپر موتور چیست و چه وظایفی دارد

همه چیز درباره استپر خودرو

وقتی پشت فرمان خودرو می­نشینیم دوست داریم که خودروی ما عملکرد بی­نقصی داشته باشد. هرگونه اختلال در عملگرهای خودرو سبب می­شود تا ما با مشکل مواجه شده و از رانندگی خود لذت نبریم .

به همین دلیل مهم است که قطعات مختلف موتور خوردو و شیوه عمل آنها را بشناسیم تا در هنگام دیدن علائم خرابی آنها هر چه سریع­تر برای تعمیر و یا تعویض آنها اقدام کنیم و جلوی خسارت­های بیشتر را بگیریم.

یکی از قطعات موتور خودرو که عملکرد آن در کار کردن صحیح موتور تأثیر بسزایی دارد، استپر نام دارد. خرابی این قطعه بر روی استارت خوردن خودرو و دور موتور آن در زمان ایست کامل و حرکت تأثیر می­گذارد. بنابراین مهم است که با نحوه عملکرد و علائم خرابی این قطعه آشنا باشیم تا با تعویض به موقع آن بازده خودروی خود را افزایش دهیم.

گاهی خرابی استپر به دلیل کثیف شدن این قطعه می­باشد. عملکرد صحیح این قطعه آنقدر مهم است که باید به عملکرد آن توجه ویژه­ای داشته باشید و در سرویس­های دوره­ای خودروی خود، حتماً استپر را نیز بررسی نمائید. در این مقاله می­کوشیم تا شما را با این قطعه خودرو و چگونگی نگهداری از آن آشنا کنیم.

 

وظایف استپر موتور

وظیفه استپر ( Idle Valve Control) کنترل شرایط استارت خوردن خودرو و صدور دستورهای موردنیاز برای جلوگیری از خاموش شدن آن می­باشد. اگر بخواهیم به زبان ساده تر بگوئیم، استپر دور موتور خودرو را کنترل می­کند.

با کمک این قطعه الکترونیکی- مکانیکی، دور موتور خودرو بر اثر عوامل مختلفی مانند روشن کردن کولر، سرد بودن موتور و یا برداشتن ناگهانی پا از روی پدال گاز، قرار نگرفته و کار خود را به درستی ادامه دهد.

حتماً شما هم گاهی دیده­اید که در تابستان با روشن کردن کولر خودرو، قدرت موتور خودروی شما افت می­کند.

در شرایطی مانند مثالی که ذکر کردیم، که یک سیستم مصرف­کننده داخلی  ( مانند روشن کردن کولر، فعال کردن فرمان هیدرولیک و … ) فعال می­شود، اگر استپر موتور خراب باشد، موتور خودرو خاموش می­شود. وظیفه استپر این است که در هر شرایط ثابت و متغیری، دور موتور خودرو را کنترل نموده و آن را متعادل کرده و پایدار نگه دارد.

وظیفه دیگر استپر این است که در هنگام استارت زدن و زمانی که موتور خودرو سرد است، فرمان باز شدن دریچه گاز را صادر می­کند تا استارتی قوی و بی­عیب داشته باشیم و اصطلاحاً خودرو با تک استارت روشن شود.

عملکرد استپر به وسیله کامپیوتر مرکزی خودرو( ECU) کنترل می­شود. اگر سنسور ضربه بر روی موتور خودرو وصل شده باشد، استپر طوری سورن ژیگلور را حرکت می دهد تا ضربه ناشی از احتراق ناقص سوخت به طرز درستی جبران شده و یا بهبود یابد.

وظایف استپر خودرو

به طور کلی وظایف استپر را می­توان به شرح زیر دسته بندی کرد:

  • تنظیم عملکرد موتور خودرو در دور پائین.
  • ثابت نگه داشتن دور موتور در شرایط مختلفی که باعث نوسان در دور موتور می­شود مانند روشن کردن کولر
  • ایجاد حالت ساسات وقتی موتور خودرو سرد است
  • تنظیم زمان بسته شدن مسیر هوا در شرایط مختلف

 

در اینجا باید این نکته را یادآوری کنیم که استپر در خودروهایی که دریچه  گاز آنها سیمی ( مکانیکی) است، به کار برده می شود مانند پراید ، برخی از مدل­های رانا، بیشتر 206 های تیپ2 و پژو405 ولی در خودروهایی که دریچه گاز برقی دارند ، مانند دنا، سمند EF7  و ال90 ، این قطعه را نخواهیم دید.

در چنین خودروهایی تمام وظایف استپر به وسیله یک سیستم برقی پیشرفته و تحت فرمان کامپیوتر مرکزی خودرو کنترل می­شود.

علائم خرابی استپر موتور

درست است که برای تشخیص خرابی استپر معمولاً از دیاگ استفاده می­شود اما خود شما هم با توجه به توضیحاتی که در بالا دادیم، می توانید به راحتی متوجه علائم خرابی آن شوید:

  • با رها کردن ناگهانی پدال گاز، خودرو خاموش شود.
  • روشن کردن کولر سبب افت شدید دور موتور خودرو شود.
  • دور موتور خودرو در شرایط مختلف ناپایدار باشد و دائماً تغییر کند.
  • در حالت توقف خودرو، موتور نوسان داشته باشد ، به عنوان مثال بدون دخالت راننده گاز بخورد.

نکته 1: توجه داشته باشید در اکثر مواقع خرابی استپر در دور آرام خودرو خود را نشان می­دهد، زیرا نوسانات دور موتور در این حالت بهتر دیده می­شود.

نکته 2 : در زمان خرابی استپر چراغ چک خودرو روشن می­شود و در زمان تعویض دنده ، خودرو کمی گاز می­خورد.

عوامل خرابی استپر موتور

یکی از دغدغه­ها افراد تشخیص اشتباه علت خرابی خودرو می­باشد که سبب صرف وقت و هزینه بالایی شده و در نهایت مشکل نیز برطرف نمی­شود. ما می­خواهیم به شما کمک کنیم تا از این مسئله پیشگیری کنید.

حتی اگر علائم خرابی استپر را که در بالا ذکر کردیم در خودروی خود دیدید، نباید بلافاصله برای تعویض استپر اقدام نمائید، زیرا ممکن است این علائم به دلیل خرابی قطعات دیگری نیز به وجود بیایند.

پس در مرحله اول باید از درستی این قطعات اطمینان پیدا کنید و بعد نسبت به تعویض استپر اقدام نمائید. درست است که با استفاده از دیاگ می­توانید درستی و یا خرابی این قطعه را متوجه شوید اما توصیه می­کنیم پیش از تعویض آن از درستی قطعات زیر و عملکرد درست آنها اطمینان پیدا کنید :

  • عملکرد صحیح سنسور موقیعت دریچه گاز؛
  • عملکرد صحیح سیستم جرقه زنی؛
  • انژکتورها و پاشش صحیح سوخت؛
  • سیستم ورودی هوا و و عدم نشت هوا.

اگر این قطعات سالم بودند و نقصی در نحوه عملکرد آنها دیده نشد، می­توانید با خیال راحت نسبت به تعمیر و یا تعویض استپر خودرو خود اقدام کنید.

البته گاهی چرب شدن استپر و یا جمع شدن جرم و دوده روی آن ، سبب می­شود که دریچه این قطعه باز شده و جلوی عملکرد درست آن را بگیرد. بارها دیده شده است که با تمیز کردن استپر، مشکلات موجود در عملکرد آن از بین می­رود و دیگر نیازی به تعویض این قطعه نخواهد بود.

عوامل خرابی استپر موتور خودرو را عبارتند از:

  • خاموش کردن خودرو در دور پایین
  • کثیف شدن قطعه
  • فرسودگی یا شکستن آن
  • خراب یا خورده شدن محل نصب این قطعه

 

چگونه استپر موتور خودرو را تمیز کنیم؟

پیش از آنکه نحوه تمیز کردن استپر را توضیح دهیم باید این نکته را بگوئیم که تمیز کردن استپر، در مورد خودروهایی که عملکرد پائینی دارند، مؤثر است و برای خودروهایی با کارکرد بالا بهتر است این قطعه سالی یک بار بررسی شده و در صورت نیاز تعویض گردد.

استپر خراب

استپر موتور دائماً در تماس با پاشش سوخت و هوا قرار دارد؛ به همین دلیل نیز جرم می­گیرد و تمیز کردن این قطعه، نقش بسزایی در عملکرد صحیح آن داشته و کاری ضروری است که از حساسیت بالایی برخوردار می­باشد. برای اینکه این کار را به شیوه­ای صحیح و امن انجام دهید، بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:

  • پیش از شروع هر کاری باتری خودرو را جدا کنید تا خودرو برق نداشته باشد.
  • با ابزار مخصوص پیچ­های استپر را باز کرده و آن را از دریچه گاز جدا کنید. اگر از پیچ­گوشتی نامناسب برای این کار استفاده کنید، پیچ­ها آسیب دیده و اصطلاحاً خورده می­شوند. این امر سبب می­شود استپر موتور در هنگام بستن مجدد به درستی روی دریچه گاز قرار نگیرد و عملکرد درستی نداشته باشد.
  • در داخل شفت استپر، چرخ­دنده­های پلاستیکی کوچکی قرار دارند که ممکن است جابه­جایی و چرخاندن سبب شکستن آنها شود. دنده­های داخل شفت نیز بسیار آسیب­پذیر هستند و به همین دلیل در هنگام تمیز کردن آنها باید دقت زیادی داشته باشید تا آسیبی به این دنده­ها و چرخ­دنده­های ظریف وارد نشود.
  • دیده می­شود که گاهی حتی تعمیرکاران حرفه­ای نیز برای تمیز کردن استپر از بنزین استفاده می­کنند. استفاده از ماده شیمیایی قوی­ای مانند بنزین می­تواند قطعات استپر را خورده و از طول عمر این قطعه بکاهد. بهترین روش استفاده از اسپری­های مخصوص این کار است. علاوه براینکه این اسپری­ها سبب خوردگی قطعات استپر نمی­شوند، به دلیل اسپری بودن، به تمام منافذ آن نفوذ کرده و آنها را نیز تمیز می­کنند. توجه داشته باشید که از تماس اسپری با دست­ها یا چشمان خود جلوگیری کنید.
  • زمانی­که دارید استپر را تمیز می­کنید باید طوری این قطعه را در دست بگیرید که تمام مواد زائدی که در هنگام تمیز کاری از آن جدا می­شوند، داخل قطعه نمانده و کاملاً از آن خارج شوند.
  • محل باز کردن استپر را نیز تمیز و خشک کنید.
  • در اغلب اوقات بعد از باز کردن و تمیز نمودن استپر و بستن آن سرجای خود، خودرو با یک استارت روشن نمی­شود، بسته به نوع خودرو باید 3 تا 5 بار سوئیچ را باز کرد و بعد از چند ثانیه آن را بست و دوباره این کار را تکرار نمود، تا استپر با کامپیوتر مرکزی خودرو هماهنگ شود.

اگر بعد از تمیز کردن استپر باز هم علائم خرابی این قطعه را دید و یا چراغ چک خودروی شما روشن شد باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید.

امیدواریم که مطالب ذکر شده در این مقاله برای شما مفید بوده و بتواند در بهینه سازی عملکرد خودرو ، به شما کمک نماید.

ترموستات خودرو | قسمت اول کنترلر دما

ترموستات خودرو | قسمت اول کنترلر دما

کنترلر دما چیست؟

وسیله ای که برای نگه داشتن دمای مورد نظر در مقدار مشخص استفاده می شود. کنترل کننده دما، ترموستاتی است که در خانه ها پیدا می شود، کنترل کننده دما در همه خانه ها پیدا می شود برای مثال یک بخاری، آب گرم این لوازم در خانه با استفاده از ترموستات دمای آب را در یک درجه مشخص کنترل می کند.

از کنترل کننده دما در کوره ها و اجاق گاز ها نیز استفاده می شود، هنگامی که درجه حرارت اجاق گاز تنظیم می شود این تنظیم توسط یک کنترل کننده درجه حرارت که در داخل “فر” قرار گرفته درجه حرارت داخل “فر” را کنترل می کند. اگر این حرارت به زیر دمای تنظیم شده برسد سیگنالی را برای فعال کردن اجاق گاز می فرستد تا اینکه دما به نقطه ای که تنظیم شده برسد.

در یخچال هم از ترموستات استفاده می شود که اگر درجه حرارت بسیار زیاد شود ترموستات اقدام به کم کردن دمای یخچال می کند. ترموستات دستگاهی است برای نگه داشتن دمای یک سامانه در یک محدوده مشخص و این کار به وسیله کنترل شارژ انرژی گرمایی به درون یا به بیرون از سامانه انجام می شود. در مجموع، از ترموستات برای تنظیم درجه حرارت مایعات و گازها و جامدات در دستگاه ها و سیستم های گرم یا سرد ساز در قسمت های مختلف زیر استفاده می شود:

صنعتی:اعم از گلخانه ها، گرم خانه، کوره، دیگ های بخار و اتوکلاو و…..

ساختمان:در قسمت تاسیسات مثل شوفاژ خانه های مرکزی و کنترل دما در سیستم های هواساز، چیلر و فن کوئل و ..

لوازم خانگی:در لباسشویی، ظرفشویی، سرخ کننده ها، سماور برقی، فرهای برقی، آبگرمکن برقی و گازی و…

برخی از ترموستات ها سیمی هستند و سیم به دستگاه گرمایشی متصل می شود و برخی دیگر قابل برنامه ریزی هستند شما می توانید به این نوع ترموستات ها یک برنامه زمانی بدهید تا طی ساعت مشخص کار کنند. ترموستات های هوشمند جدیدترین نوعی هستند که قابلیت یادگیریدارند و عادتها را می دانند و طبق همان عمل می کنند.

چرا به کنترلر دما نیاز داریم؟

در هر موقعیتی که نیاز به ثابت نگه داشتن درجه حرارت باشد به کنترلر نیاز داریم، این می تواند در شرایطی باشد که بدون نیاز به تغییر محیط اطراف لازم باشد چیزی را گرم یا سرد و یا هر دو را انجام دهیم و بخواهیم آن را در دمای مورد نظر تنظیم کنیم. کنترلر دما دو نوع وجود دارد یکی حلقه باز و دیگری حلقه بسته، حلقه باز ساده ترین شکل است و از گرمایشی و سرمایشی به طور دائم استفاده می کند. بدون دقت به دمای واقعی، خروجی این سیستم مانند سیستم گرمایش داخلی یک خودرو است. در روزهای سرد طبیعتا لازم است که سیستم گرما را کاملا روشن کنیم برای اینکه ماشین تا 75 درجه گرم شود. با توجه به این موضوع در هوای گرم تنظیم داخلی موجب گرم شدن فضای داخلی خودرو به نسبت دمای 75 درجه می شود.

کنترلر حلقه بسته، پیچیده تر از حلقه باز می باشد در این برنامه دمای خروجی به صورت مداوم اندازه گیری و تنظیم می شود تبرای اینکه بتواند یک خروجی ثابت در دمای مورد نظر پیدا کند و دما را حفظ کند. کنترل حلقه بسته اکثرا از سیگنال خروجی اطلاع می گیرد و همین را دوباره در فرایند کنترل تغذیه می کند. این نمونه از کنترل حلقه بسته مانند ماشین است که دارای کنترل کننده آب و هوای داخلی باشد. اگر دمای ماشین را روی 75 درجه قرار دهیم کنترل آب و هوا به طور خودکار گرمایش یا خنک کننده را در صورت نیاز تنظیم می کند تا به دمای هدف 75 درجه برسد.

کنترلر دما

کنترلر دما چگونه کار می کند؟

ترموستات دمای محیطی را در نظر دارد و طبق همان اصل دستور شروع به کار یا توقف فعالیت وسایل سرمایشی و گرمایشی را کنترل می کند. اولین ترموستات، به وسیله مرد هلندی به نام کونیلس دیبل  در ابتدای قرن هفدهم اختراع شد. اولین کاری که کونیلس دیبل  در آن زمان  انجام داد، یک شناور را داخل دماسنجی جیوه ای گذاشت و دستگاه را به ورودی سوخت یک دیگ بخاری متصل کرد و وقتی دما به حد مورد نظر رسید جیوه بالا آمد و جسم شناور روی جیوه باعث شد تا مسیر ورودی سوخت بسته شود و بخاری خاموش شود.

کارکرد ترموستات های امروزی همینطور است یک کلید حساس به حرارت هستند که این کلیدها با توجه به دما باز یا بسته می شوند و این عمل در واقع یک جریان الکتریکی را به طور کامل قطع می کند و بدین صورت فعالیت تجهیزات گرمایشی و سرمایشی کنترل می گردد. یک ترموستات الکترومکانیکی پیچیده تر است و معمولا شامل یک نوار فلزی و یا یک نوار زغالی دو تکه است که با تغییر دما تکه زغال و یا فلز حرکت می کند و باعث می شود جیوه ی داخل محفظه ی ترموستات به طرف دیگری برود و باعث قطع و وصل شدن کلیک سرمایش و گرمایش می شود.

انواع ترموستات های مدرن امروز قابلیت بسیار جالبی دارند این ترموستات ها هوشمند هستند و قابلیت یادگیری سلسقه ها و عادات رفتاری شما در خانه دارد.

تمامی کنترل کننده ها از ساده تا پیچیده به یک صورت کار می کنند کنترلر دما بعضی از متغیرها را با میزان تنظیم شده کنترل می کند. متغیر های مورد نیاز در این سیستم یکی سیگنال ورودی واقعی و یکی مقدار فرایند شناخته شده است که مقدار ورودی یا فرایند را با مقدار تنظیم شده مورد مقایسه قرار می دهد. در اینجا اگر مقدار واقعی با نقطه هدف تطابق نداشت، کنترل کننده تغییر سیگنال خروجی طبق تفاوت ما بین نقطه تنظیم و مقدار فرایند است و اینکه مقدار فرایند به میزان خواسته شده تنظیم نزدیک می شود و یا از نقطه تنظیم دور باشد ایجاد می کند.

سیگنال خروجی یک نوع پاسخ را برای تعیین مقدار واقعی آغاز می کند برای اینکه با نقطه تنظیم مطابقت کنند. کنترل روشن و خاموش کننده یکی از ساده ترین نوع کنترل برای راه اندازی است با راه اندازی باند پسماند شروع به کار می کند. به عنوان مثال یک کنترل کننده برای کنترل دمای داخل اتاق تنظیم می شود و اگر ما نقطه تنظیم را 68 درجه قرار داده باشیم و دمای اتاق تا 67 درجه را نمایش دهد در اینجا یک سیگنال خطا اختلاف ( 1- ) درجه را نشان می دهد. کنترل کننده سیگنالی را برای بالا بردن دما به وجود می آورد تا دما را به 68 درجه برساند و بخاری خاموش می شود.

وقتی دما بین 67 و 68 درجه برسد کنترل کننده هیچ اقدامی نمی کند و بخاری خاموش می شود و اگر دوباره دما به 67 رسید بخاری شروع به فعالیت می کند.

مقدار خروجی دقیق مورد نیاز برای حفظ دمای مورد نظر تعیین می کندPID کنترلOff/ON بر خلاف کنترل بین 0 تا 100 است. وقتی از یک نمونه خروجی آنالوگ بکار برده می شود داریو خروجی باید متناسب با مقدار توان خروجی باشد. یک سیستم متناسب با زمان برای متناسب کردن مقدار خروجی از زمان استفاده می کنند. اگر زمان بر روی 8 ثانیه تنظیم شده باشد دستگاهی که 50 درصد نیرو نیاز داشته باشد 4 ثانیه خروجی و 4 ثانیه خاموش می شود و تا زمانی که مقدار توان تغییر نکرده باشد مدت زمان تغییر نخواهد کرد.زمان چرخه ای که کوتاه باشد اصولا مطلوب می باشد به دلیل اینکه کنترل کننده می تواند با سرعت زیادتری واکنش نشان دهد و وضعیت خروجی را برای تغییرات داده شده در روند کار را تغییر دهد.

 

انواع کنترلر دما

کنترلردما در سبک های متفاوت با گروه گسترده ای از ویژگی ها و امکانات و قابلیت ها عرضه می شود وروش های زیادی برای طبقه بندی کنترل کننده ها با توجه به عملکرد آنها وجود دارد. کنترل دما به صورت تک حلقه ای یا چند حلقه ای می باشند. کنترلر دمای تک حلقه ای ورودی و خروجی مختلفی دارد و توانایی کنترل چندین حلقه در یک فرایند دارد. حلقه های کنترل بیشتر امکان کنترل کردن بیشتر عملکرد سیستم فرایند را بوجود می آورد.

کنترلر دما آنالوگ

کنترلر دما انالوگ

یکی از ساده ترین و مهمترین نوع کنترلر دما آنالوگ می باشد این کنترل کننده دما پیچیده نیست و هزینه آن کم است و برای کنترل فرایند ناهمواری ها و مورد استفاده در فضاهای صنعتی از جمله دارای سرو صدای الکتریکی قابل توجهی است و در طیف خود بسیار متنوع می باشند. این نمونه کنترل کنند دما به طور معمول یک نمایشگر کنترل کننده دارد.

کنترلر دما حد

کنترلر دما حد

کنترل کننده حد ایمنی را بر دمای فرایند فراهم می کند و توانایی کنترل دما به تنهایی ندارد و محدود به دستگاه های ایمنی مستقلی می باشند که حتما باید در کنار یک حلقه کنترل موجود، مورد استفاده قرار گیرند. کنترل کننده حد قادر به پذیرش وروردی ترموکوپل، RTD یا پردازش با محدودیت های تنظیم کننده برای دمای بالا و پایین است و مانند یک کنترل کننده ساده و معمولی است.

از جمله عملکرد کنترل کننده حد، کنترل محدود کردن، قفل شدن و قسمتی از مدار کنترل اضافی برای خاموش کردن مثبت سیستم حرارتی در زمان بیش از حد می باشد. این نمونه معمول قادر است ایمنی خاموش بودن کوره را تامین کند. اگر دمای کوره با توجه به تنظیم کننده بالاتر برود دستگاه محدود کننده سیستم را خاموش می کند و این کار برای جلوگیری از آسیب رساندن به کوره و هر محصولی است که ممکن است در اثر حرارت زیاد آسیب ببینند.

کنترل کننده های درجه حرارت برای اهداف عمومی

از این نوع کنترل کننده برای کنترل اکثر فرایند های معمولی در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد. کنترل کننده در محدوده ای از اندازه های DIN و دارای چندین خروجی و عملکرد های خروجی قابل برنامه ریزی هستند. این نمونه از کنترل کننده ها میتوانند به خوبی کنترل PID را برای شرایط کنترل عمومی بسیار عالی انجام دهند. این دستگاه برای دسترسی راحت اپراتور به صورت سنتی با صفحه نمایش در قسمت صفحه جلو قرار می گیرد.

سوپاپ موتور درایو

یک نمونه خاصی از کنترل کننده های عمومی درایو موتور سوپاپ می باشد که به طور خاص برای کنترل موتورهای دریچه ای استفاده و در برنامه های تولیدی مانند کنترل مشعل گاز در خط تولید استفاده می شود. الگوریتم تنظیم خاص دارند، بدون اینکه نیاز به بازخورد درایو باشد یا دانش زیاد از حد الگوریتم های تنظیم سه بعدی PID و کنترل دقیق و واکنش خروجی سریعتر را ارائه می کنند. کنترل کننده درایو موتور سوپاپ با توجه به نیاز فرایند در هر زمان موقعیت شیر را کنترل می کنند.

کاربرد کنترل کننده دما

مصارف معمول صنعتی

کنترل کننده دما در فراینده های مختلف برای مدیریت فرایند یا عملکرد عملیات تولید انجام می شود و بعضی از کاربردهای متداول برای کنترل کننده دما در صنعت شامل دستگاه های قالب گیر اکستروژن و تزریق پلاستیک، دستگاه های ترموساز، دستگاه های بسته بندی، فرآوری مواد غذایی، ذخیره مواد غذایی و بانک های خون می باشد. در اینجا کاربرد بعضی از کنترل کننده دما را در صنعت ذکر می کنیم:

حرارت دادن/ اجاق گاز

کنترل کننده دما در کوره ها و در برنامه های حرارتی در کوره ها، کوره های سرامیکی، دیگهای بخار و مبدل های حرارتی مورد استفاده قرار می گیرند.

بسته بندی

در کارخانه های بسته بندی، تجهیزات و ماشین های مجهز به میله های آب بندی، چسب های آب بندی، فعالیت های ذوب، تونل های بسته بندی کوچک که برچسب ها باید در دمای مشخص شده در طول زمان فرایند، شروع به کار کنند. کنترل کننده دما عملیات تنظیم را انجام می دهند تا از خروجی محصول با کیفیت و اطمینان بالا بوجود بیاید.

پلاستیک

ترموستات در صنعت پلاستیک در چیلرهایی  که قابل حمل هستند، قیف ها و خشک کن ها و تجهیزات قالب گیری و اکسترود قرار می گیرد. در تجهیزات اکسترودر، از کنترل کننده های دما برای نظارت  هر چه دقیق تر و کنترل دما در قسمت های مختلف بحرانی در تولید پلاستیک استفاده می گردد.

مراقبت های بهداشتی

در صنعت مراقبت های پلاستیک از کنترل کننده دما برای بالا بردن دقت کنترل دما استفاده می شود. تجهیزات مراقبت های بهداشتی که از کنترل کننده استفاده می شوند شامل:تجهیزات آزمایشگاهی و آزمایشی، اتوکلاو، دستگاه جوجه کشی، تجهیزات برودتی، اتاق های رشد تبلور و محفظه های آزمایش که نمونه ها باید در آن نگهداری شوند یا آزمایشات باید در پارامترهای خاص دما انجام گیرد.

غذا و نوشیدنی

یکی از موارد استفاده کنترل کننده دما برای پردازش مواد غذایی در مواردی چون اجاق های دم، مخلوط کردن، استریلیزاسیون و موارد پخت و پز استفاده می شوند. کنترل کننده دما زمان فرایند را تنظیم می کند تا از عملکرد خوب دستگاه اطمینان کند.

ورودی ها

کنترل کننده دما می توانند چندین ورودی داشته باشند و انوع سنسورهای ورودی و سیگنال مورد نیاز با توجه به نوع فرایند کنترل شده، با یکدیگر متفاوت هستند. سنسورهای ورودی معمولی دارای ترموکوپل ها و دستگاه های حرارتی مقاومت و ورودی خطی مثل MVMA هستند.

خروجی ها

هر وردودی کنترل کننده یک خروجی دارد که از هر خروجی می توان برای چندین کار مثل کنترل یک فرایند، شروع یک زنگ هشدار یا انتقال مجدد مقدار فرایند به یک کنترل کننده منطقی قابل برنامه ریزی یا ضبط استفاده کرد. خروجی های معمولی با کنترل کننده های دما شامل خروجی معمولی رله، درایورهای رله جامد و خروجی آنالوگ خطی است.

خروجی رله معمولا یک رله دو پرتاب تک قطبی با سیم پیچ ولتاز DC است که کنترل کننده سیم پیچ رله را انرژی می دهد و باعث جدا شدن مخاطبین می شود. این کنترل کننده اجازه می دهد تا کنتاکت ها منبع ولتاژ خارجی را کنترل کنند تا سیم پیچ یک کنتاکتور گرمایشی بزرگ را تامین کند. نکته مهم این است که درجه در حال حاضر مخاطبین رله کمتر از 2A است و کنتاکت ها می توانند یک کنتاکتور گرمایشی را با درجه بندی 20A-10 که توسط باندهای بخاری یا عناصر دیگر گرمایشی کنترل می شوند را بخوبی و اطمینان کنترل کنند.

 

معرفی انواع سنسور خودرو

معرفی انواع سنسور خودرو

معرفی انواع سنسور خودرو

خودرو ها از سنسور های مختلفی تشکیل شده اند که هر یک از آن ها وظایف ویژه ای را بر عهده دارند. رانندگان توسط سنسور های خودرو از وضعیت ماشین خود مطلع می شوند.

وظیفه سنسور های خودرو چیست؟

همان طور که در بالا ذکر کردیم سنسورها وظیفه اطلاع رسانی به رانندگان از وضعیت خودرو را دارد و هم نیز احتمال دارد به طور مستقیم به برخی از عملگرها وصل باشند و به آن عملگر دستور صادر کنند.

همچین سنسورهایی در خودروهای کاربراتوری و برخی از خودروهای انژکتوری وجود دارد. برای نمونه دستور روشن شدن فن خنک کننده موتور به این صورت است که وقتی خودرو گرم می شود، سنسور دمای آب فعال شده و با به وجود آمدن جریان الکتریکی، فن خنک کننده موتور روشن می شود.

حسگرهای خودروهای انژکتوری

خودروهای انژکتوری به علت استفاده از سیستم های الکترونیکی و نیز قطعات برقی در خودروهای جدید، از تکنولوژی پیچیده ای نسبت به خودروهای قدیمی برخوردار هستند. قطعات و سیستم های جدیدی که در این خودروها مورد استفاده قرار می گیرند، به آن ها خودرو انژکتوری گفته می شود که به سه دسته سنسورها، عملگرها و واحد کنترل الکترونیکی (ECU)  تقسیم می شوند که در ادامه مطلب به توضیحشان می پردازیم .

اگر یک خودرو انژکتوری را در نظر بگیرید، انواع متنوعی از سنسورها در آن به کار رفته است که هر کدام، وظیفه مخصوص به خود را دارند. داده های این سنسورها لحظه به لحظه برای ECU فرستاده می شود تا این واحد کنترل شرایط را دریافت کرده و نسبت به تنظیم عملکرد اقدام نماید.

برای نمونه در خودروهای انژکتوری تازه، در مرحله اول سنسوری که برای دمای خودرو است، دمای آب رادیاتور را به کامپیوتر اطلاع می دهد و بعد اگر کامپیوتر تشخیص دهد که این دما برای موتور ضرر دارد، با به وجود آوردن پالس الکتریکی، فک خنک کننده را روشن می کند.

سنسورهای خودرو چند نوع هستند؟

سنسورها در قسمت های مختلف خودرو قرار دارند که هر یک از آن ها وظایف منحصر به فرد و مهم را بر عهده دارند. رانندگان با شناسایی سنسورها می توانند از بابت خودروهایشان خیالشان راحت باشند. در سال های گذشته انواع متنوع سنسورها به شدت افزایش یافته که اکثر آن ها در زمینه حوزه ایمنی و تسهیلات الکترونیک بوده است.

از مهم ترین سنسورهای خودرو می توان به موارد زیر اشاره کنیم:

  • سنسور فشار داخل مانیفولد یا MAP
  • سنسور دو موتور یا RPM
  • سنسور دریچه گاز (TPS)
  • سنسور دمای آب (CTS)
  • سنسور دمای هوای ورود (ATS)
  • سنسور اکسیژن
  • سنسور ضربه
  • استپر موتور
  • سنسور سرعت
  • سنسور جریان هوا (ECU)
  • سنسور موقعیت میل سوپاپ
  • سنسور ناک

سنسور مف

سنسور مف (MAF)

وظیفه این سنسور اندازه گیری میزان چگالی هوای دریافتی موتور خودرو است که شما را از بابت وجود هوای کافی در موتور خودرویتان خاطرجمع می کند. اگر این سنسور دارای عیب و نقص باشد، عملکرد خودرو به مشکل خورده و احتمال متوقف شدن و نیز مصرف سوخت بیشتر از حد آن وجود دارد.

سنسور باتری خودرو

قسمت مهم در مدیریت انرژی خودرو، سنسور باتری الکترونیکی است. وظیفه این سنسور اطلاع رسانی دقیق از وضعیت باتری به خودرو و اندازه گیری دما بوده که به وسیله آن ولتاژ و جریان شارژ را کنترل می کند.

سنسور باتری بر روی ترمینال منفی باتری ماشین یا روی کابل نصب می شود اما احتمال دارد در برخی از اتومبیل ها بر روی ترمینال مثبت نصب شود.

سنسور دور موتور خودرو

این سنسوراز مهم ترین اجزای سامانه انژکتور بوده که زمانی ماشین خراب می شود، استارت می خورد اما خودرو روشن نمی شود.

کاربرد این سنسور عبارتند از :

1- تنظیم کردن دور آرام

2- در زمان قرارگیری در برابر دو دندانه حذف شده فلایویل، نقطه مرگ بالا را اعلام می کند

3- تشخیص دادن دور موتور

4- جرقه

سنسور سرعت خودرو

سنسور سرعت موتور متصل به میل لنگ بوده و سرعت چرخش آن را کنترل می کند. از وظایف این سنسور می توان به تزریق سوخت موتور و کنترل زمان آن اشاره کرد. احتمال دارد خودرو از راه های مختلفی به طور ناگهانی از حرکت متوقف شود، این سنسور از این حادثه جلوگیری کرده و اطلاعات مهم و ضروری را به ECU می فرستد.

سنسور اکسیژن

سنسور اکسیژن خودرو

این سنسور میزان اکسیژن غیرمجازی که در لوله اگزوز موجود است را اندازه می گیرد و سوختن سوخت به صورت غنی و یا ضعیف را نشان می دهد. اگر سنسور اکسیژن عیب و نقص هایی داشته باشد، منجرب به عملکرد ضعیف خودرو و نیز افزایش مصرف سوخت خواهد شد.

حسگر فشار مطلق مانیفولد

یکی از قطعات کلیدی موتور های انژکتور ، سنسور MAP نام دارد. برخی از خودرو ها علاوه بر داشتن MAP، سنسور دما نیز دارند، که وظیفه آن سنجیدن دمای هوایی که به موتور وارد می شود.

گزارش فشار منیفولد ورودی هوا به ECU از کاربرد های این قطعه محسوب می شود. برای مثال وقتی از شهری به شهر دیگر می رویم و یا گاز می دهیم و رها می کنیم و… همه این ها باعث تغییرات فشار می شود و توسط این سنسور و مدیریت ECU، بهترین موقعیت کاری برای موتور به وجود می آید.

سنسور ضربه ناک

سنسور ضربه ناک خیال ما را از بابت این که سوخت به آرامی می سوزد و منفجر نمی شود، راحت می کند. به وجود آمدن انفجار می تواند منجر به خراب شدن واشر سر سیلندر، شکستن پیستون و حلقه ها و نیز صدمه های احتمالی به میل لنگ شود. محل قرار گیری این سنسور، روی بلوک سیلندر بوده و اطلاعاتی را که از هرگونه ضربات غیر عادی دریافت می کند، به کامپیوتر خودرو می فرستد.

سنسور دمای سوخت

یکی دیگر از انواع سنسورهای خودرو، سنسور دمای سوخت بوده که وظیفه آن اطمینان داشتن از راندمان مصرف سوخت است. اگر سوخت سرد باشد، کندتر می سوزد ولی سوخت گرم، سریع تر می سوزد .

سنسور ولتاژ

سنسور ولتاژ از قطعه های مهم خودرو محسوب می شود. وظیفه این سنسور، کنترل سرعت موتور بیکار اتومبیل بوده و ما را در صورت نیاز از سرعت افزایش و یا کاهش یافته، اطمینان می دهد.

سنسور زاویه سنج پدال

وظیفه این سنسور، اندازه گیری تغییر زاویه پدال گاز به وسیله راننده بوده تا اطلاعاتی را که دریافت می کند به کامپیوتر خود ارسال کند و در مرحله بعد ECU این اطلاعات را به دریچه گاز ارسال می کند تا هوای ورودی به موتور را افزایش و کاهش دهد.

سنسور سوئیچ الکتریکی کولر

محل قرار گیری این سنسور در راه شیلنگ های کمپرسور کولر در اتومبیل است که وظیفه آن، اندازه گیری فشار گاز کولر به خاطر روشن شدن کولر است.

این سنسور برای روشن شدن فن های رادیاتور اطلاعت ضروری را به کنترل یونیت فن می فرستند و از طرفی به ECU برای درگیر شدن کمپرسور کولر خبر می دهد.

سنسور فشار روغن هیدرولیک فرمان

محل قرارگیری این سنسور بر روی شیلنگ فشار قوی روغن هیدرولیک خودرو بوده که وظیفه آن آسان کردن حرکت فرمان است.

سنسور زاویه دریچه گاز

این سنسور یکی از مهم ترین سنسورهای خودرو محسوب شده و وظیفه آن کنترل کردن دریچه گاز است.

سنسور شتاب سنج

وقتی که در جاده های ناهموار، خودرو دچار لغزش می شود، ناک سنسور، این لغزش ها را به اشتباه ناک داخل سیلندر تشخیص داده و اطلاعات اشتباه به ECU می دهد و در نتیجه منجرب بد کار کردن موتور خودرو می شود. سنسور شتاب سنج برای پیشگیری از این اتفاق در خودرو نصب می شود تا ناهمواری های جاده را گزارش دهد.

سنسور اینرسی

این سنسور درواقع یک نوع سوئیچ است که وقتی در زمان تصادف به آن ضربه وارد می شود و جریان بنزین قطع می شود، از  احتمال به وجود آمدن آتش سوزی و انفجار می کاهد.

سنسور باران

این سنسور بر روی شیشه جلو اتومبیل قرار دارد و طبق امواج فراصوت و فروسرخ کار می کند.

وظیفه سنسور عقب ماشین چیست؟

این سنسور بر بر روی سپر عقب ماشین نصب می شود به راننده هنگام دنده عقب رفتن کمک می کند. اخطار دادن سنسور عقب خودرو به این گونه می باشد که هر چه بیشتر نزدیک مانع شویم، شدت صدا نیز نسبت به آن افزایش می یابد.

طبقه بندی انواع سنسورهای ماشین

سنسور ماشین کاربرد
سنسورهای موقعیتی برای اندازه گیری موارد زیر به کار می رود:

·         سوپاپ دریچه گاز

·         پدال شتاب دهنده گاز یا ترمز

·         زاویه در پمپ های تزریق دیزل و موقعیت های فاصله

·         زاویه فرمان خودرو

·         زاویه شیب خودرو

·         و…

 

سنسور های سرعت سنسور های سرعت و شتاب در موارد زیر کاربرد دارند:

·         سرعت میل لنگ

·         پمپ های تزریق دیزل

·         سرعت چرخ های خورو

در این گروه سنسور های نرخ جابجایی را هم شامل می شود. کاربرد آن ها تشخیص حرکت چرخشی خودرو  روی محور خود بوده که برای ESP هم ضروری است.

سنسور های شتاب وظیفه سنسور های شتاب، اندازه گیری سرعت بدنه خودرو است و در سیستم ایمنی غیر فعال نظیر کیسه های هوا، کمربند های ایمنی و میله های رول و سیستم های ثبات رانندگی و نیز کنترل شاسی اتومبیل کاربرد دارد.
سنسور های فشار این سنسور ها برای دریافت فشار های مختلفی استفاده می شود:

·         فشار مکش و شارژ

·         فشار سوخت و ترمز

·         فشار لاستیک

·         فشار مخزن هیدرولیک

·         فشار کولر

·         فشار مدولاسیون

·         و….

سنسور های دما برای تعیین دما در موارد زیر کاربرد دارد:

·         مکش و شارژ دمای هوا

·         دمای محیطی و داخلی

·         دمای تبخیر

·         دمای خنک کننده

·         دمای روغن موتور

·         دمای باد لاستیک

·         و…

سنسور های فشار و گشتاور سنسور های فشار و گشتاور برای اندازه گیری فشار های زیر به کار می رود:

·         فشار پدال

·         رانندگی

·         فشارهای ترمز و گشتاور فرمان یا

·         وزن سرنشینان خودرو

فلومتر ها این سنسور نیاز های سوخت را دریافت می کند و در مقدار هوای جذب شده در موتور کاربرد دارد.
سنسور های گاز سنسور های گاز ترکیب گاز اگزوز (سنسور اکسیژن و سنسور Nox) و یا ردیابی مود خطرناک در انبار هوای تازه را دریافت می کنند.

کاربرد سنسور های خودرو

سنسور های خودرو کاربرد آن
سنسور دور موتور ·          در صورت کثیفی قسمت رسانا، بالا و پایین رفتن دور موتور

·         روشن نشدن خودرو به علت تغییر فاصله نوک سنسور یا شل بودن پیچ آن

·         بد کار کردن در دور آرام

·         کپ کردن بی موقع و بی جا

·         روشن نشدن خودرو در ساژم

·         تغییر دور آرام

کثیفی سنسور موجب افزایش مصرف می شود.

سنسور موقعیت دریچه گاز ·         بالا ماندن دور آرام

·         دیر و با تاخیر گاز خوردن

·         با تاخیر آمدن دور موتور

·         در حالت سرد بودن، در حالت گرم موتور دور موتور نرمال، دور تاکات آف بالا می رود

·         به علت کثیفی و آب خوردگی، نوسان در دوره های بالا اتفاق می افتد

سنسور میل سوپاپ الف) این سنسور در یک جا ریپ و لرزش ندارد اما با زیاد شدن دور تا 3000 با حرکت کردن در جاده با دور زیاد، این اتفاق می افتد

ب) ریتارد کار کردن با کمی ریپ

ج) زمان مواجه با خرابی، پاشش سوخت از ترتیبی به نیمه ترتیبی تغییر می کند.

عیب های موارد ذکر شده در بالا با شرایط زیر نیز به وجود می آید:

·         خرابی کاتالیست

·         خرابی پمپ بنزین و کثیفی فیلتر سوخت

·         سوختگی سیم پیچ انژکتور

·         خرابی کویل دوبل

·         فیلر غلط

سنسور سرعت ·         در زمان ترمز لحظه ای پا روی دست انداز ها ماشین خاموش می شود

·         خودرو در دنده 2 کله می کند

·         عقربه کیلومتر شمار از میزان ثابت و مشخصی بالا تر نمی رود

·         در سربالایی ها و موقع دادن دنده معکوس، خودرو ریپ زده و کله می کند

عیب های گفته شده در زمان خوردگی دنده کیلومتر شمار نیز به وجود می آید.

سنسور فشار هوا ·         بوی بد اگزوز

·         کاهش شتاب اولیه ماشین

·         موقع صبح ها، بد روشن شدن خودرو و در صورت گاز دادن خاموش می شود

·         احتمال دارد در زمان گاز دادن ناگهانی، موتور دود سیاه کند

·         بد کار کردن موتور

سنسور ضربه 1.        منجرب روشن شدن چراغ چک

2.       لرزیدن موتور و نیز افزایش دمای آب

سنسور دمای آب 1.        بد روشن شدن و یا روشن نشدن در هوای سرد

2.       از کار افتادن فن ها دیر یا زود

3.      بیشتر شدن مصرف سوخت و بد کار کردن در دور آرام و جمع شدن دود سیاه در دهانه شمع

در صورت سالم بودن این سنسور و روشن نشدن خودرو در هوای سرد، باید سراغ استپر موتور بروید.