همه چیز در مورد کوئل خودرو
مقدمه :
موتور خودرو برای روشن شدن نیاز به چهارعمل اصلی دارد: مکش هوا، متراکم کردن سوخت وهوا، احتراق سوخت و هوای متراکم شده و در نهایت هم تخلیه مواد حاصل از احتراق که همان دودی است که از اگزوز خارج می شود.
در مرحله ی احتراق، پیستون با حرکت عمودی خود از بالا به پایین مخلوط سوخت و هوایی داخل سیلندر را متراکم می کند و سپس با جرقه شمع این مخلوط منفجر شده و پیستون را به پایین هل می‌دهند.این فرآیند منجر به حرکت میل لنگ و ایجاد قدرت در موتور می‌شود.
جرقه موتور در یک لحظه رخ می دهد و باید حداکثر قدرت را برای احتراق داشته باشد. ولتاژ این جرقه به بیش از بیست هزار ولت میرسد، در صورتی که باتری فقط میتواند 12 ولت برق تولید کند.حال سوال این است که چگونه این اتفاق می افتد؟
مسئله اصلی این است که برای اینکه چهار عمل اصلی به درستی انجام شوند و موتور روشن شود، باید برق گرفته شده از باتری چند هزار برابر شود، زیرا جریان برقی که از باتری خارج می‌شود قادر نیست شمع‌ها را روشن کند و یا موجب ایجاد احتراق داخل سیلندر شود. همینجاست جای خالی یک قطعه احساس می شود، این قطعه کوئل خودروست که در این موقعیت وارد عمل می‌شود
کوئل خودرو چیست؟
سیستم برق خودرو از اجزای زیادی تشکیل شده است که کوئل هم یکی از این قطعات است. کوئل در خودرو وظیفه برق رسانی و تولید انرژی؛ جهت جرقه زدن و در نهایت احتراق را برعهده دارد.
کویل دارای سیم پیچ تقویت کننده است. ولتاژی که از باتری به کویل میرسد توسط کویل تقویت شده و با توجه به تقسیمات ECU توسط وایرها تت یک پروسه زمانی به شمع ها میرسد.
به عبارت دیگر یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر خودرویی، سیستم برق آن است که موجب عملکرد بیشترو بهتر قطعات می‌شود. سیستم برق هم خود از بخش‌ها و قطعات متعددی تشکیل شده است که یکی از این قطعات، کوئل است. در ادامه مطلب به تمام نکات ریز ومهمی که باید در مورد کوئل خودرو بدانید اشاره شده است.
ساختار کویل خودرو چگونه است؟
بین سیم پیچ ها و داخل آن از مواد عایق اپوکسی تشکیل شده است. این عایق از نفوذ هر گونه گرد و خاک، آلودگی و آب به محفظه سیم پیچ ها جلوگیری می‌کند. کویل علاوه بر 4 عدد پایه برای جرقه شمع ها ، 4 عدد پایه دیگربرای عملیات ایجاد جرقه لازم دارد. قابل ذکر است تعداد پایه های جرقه کویل به تعداد سیلندرها بستگی دارد به عنوان مثال در یک خودروی شش سیلندر شش پایه جرقه شمع وجود دارد. البته نوعی دیگر ازکویل نیزوجود دارد که برای هر شمع یک کویل است و نیازی به وایرنیزندارد.
برق کوئل از کجا تامین می‌شود؟
همانطور که می دانید منبع اصلی تامین برق خودرو باتری و دینام هستند و تمامی برق موردنیاز خودرو ازطریق آنها تامین می شود. کوئل نقش مکمل آنها را در به انتها رساندن فرآیند تامین برق دارد، در واقع نقش کویل این است که برق را از باتری گرفته و آن را چند هزار برابر کند.
این همان برقی که در نهایت به سایر قطعات منتقل خواهد شد. در واقع برقی که توسط باتری ایجاد می‌شود ۱۲ ولت است، اما برق موردنیاز برای جرقه زدن شمع‌ها، چیزی در حدود ۷۰۰۰ ولت است که این افزایش توسط کوئل انجام می‌شود.
انواع کویل خودرو
کویل‌ها بسته به نوع خودرو متفاوت هستند. در برخی خودروها مانند پراید فقط یک کویل روی سیلندر بسته می‌شود و در صورت خرابی آن، به بقیه قطعات مانند موتور نیز آسیب جدی وارد می‌شود.
اما در بعضی دیگراز خودروها مانند پژو ۲۰۶، ال ۹۰ روی هر سیلندر یک کویل بسته می‌شود که در صورت خراب شدن یک کویل، نیاز نیست که بقیه کویل‌ها هم تعویض شوند این ویژگی یک مزیت دیگر هم دارد و آن این است که در صورت خرابی یک بخش آسیب به سایر بخش ها منتقل نمی شود.
انواع کوئل های جرقه زنی کدامند؟
کویلهای بدون وایر
این کوئل ها که ویژگی های کاملا متفاوتی به کویل های با وایر دارند درخودروهای انژکتوری جدید مورد استفاده قرارگرفته اند. کویل های بدون وایر مزیت های قابل توجهی دارند از جمله :
حذف وایرها – مقاومت و افت ولتاژ کمتر و …
کویلهای بدون وایر به دو دسته تقسیم می‌شوند:
نوع اول: که در خودروهایی مانند : زززز – زانتیا و … به کار برده شده اند.
کویل های دوبل بدون وایرنامیده می شوند و فرم کتابی دارند.
نوع دوم : که به کویل های قلمی یا مدادی معروفند کویل های بدون وایر تکی هستند و در اکثر خودروهای انژکتوری پیشرفته به کار رفته اند و دارای ولتاژ تولیدی بسیار بالایی نسبت به کویل های دیگر می باشد (حدود 50 کیلو ولت ).
درتولید خودروهای جدید بنز ، پژو 407 ، 607 ، ال نود از این کویل ها استفاده می شود.
-کوئل های با وایر :
کوئل های با وایربه دو گروه تقسیم می‌شوند:
گروه اول: کویل های معمولی نامیده می شوند. این کویل ها در خودروهای کاربراتوری و در خودروهای انژکتوریِ دارای سیستم دلکو به کاررفته اند (مانند: پراید انژکتوری مدل کیا .کویل های معمولی همچنین در خودروهای دیگر به صورت های مختلفی از جمله : خشک ( پراید و پژو کاربراتوری ) و روغنی ( پیکان و نیسان کاربراتوری )مورد استفاده قرار گرفته اند.
گروه دوم : که در اکثر خودروهای انژکتوری به کار رفته اند کوئلهای دوبل هستند. عملکرد آن ها به این صورت است که هنگام جرقه زنی به طور همزمان ایجاد جرقه به صورت دو به دو در سیلندر های یک و چهار – دو و سه صورت می‌گیرد. کویل های دوبل در سیستم های انژکتوری در دو شکل مورد استفاده قرار گرفته است.
علائم خرابی کوئل پراید و سایر خودروها چیست؟
همانطور که گفته شد خرابی کوئل خودرو، منجر به خرابی سایر قطعات از جمله موتور آن می‌شود. پس باید قبل از هر چیزی نشانه‌های خرابی کوئل پراید را بشناسید تا هر زمانی که با آنها مواجه شدید، قادر به رفع آنها باشید.
برخی از علائم خرابی کوئل خودرو عبارتند از:
استارت نخوردن خودرو
اجازه بدهید یکبار دیگر پروسه را مرور کنیم: وظیفه کویل خودرو ، تقویت چند هزار برابری ولتاژ برق گرفته شده از باتری است که از طریق دو سیم پیچ اولیه و ثانویه انجام می شود. جریان موجود قادر به ایجاد جرقه در شمع ها و تولید نیروی لازم برای احتراق داخل سیلندر نیست به همین دلیل بر اساس طراحی سیستم برقی خودرو و طبق دستورات کامپیوتر مرکزی به کویل فرستاده می شود.
در این پروسه برق 12 ولتی ابتدا به سیم پیچ اولیه که دور پایین تری نسبت به سیم پیچ ثانویه دارد القا می شود و بعد از کمی شارژ به سیم پیچ دومی انتقال می یابد. عبور جریان برق ضعیف باتری از این پروسه باعث می شود که اختلاف ولتاژ آن از 12 ولت به نزدیک یا بیش از 20.000 ولت برسد و نیروی لازم به شمع ها را برای عملیات جرقه زنی وارد کند.
واضح و مبرهن است که جرقه های قوی منجر به بهتر سوختن مخلوط سوخت و هوا و ایجاد انفجار مناسب می شوند و در نتیجه همه این ها، شرایط یک استارت قدرتمند فراهم می گردد. حال اگر جرقه ها ناقص باشند. چه اتفاقی رخ می دهد؟
وقتی شمع ها ناقص جرقه می زنند یا اصلا جرقه نمی زنند، سوخت مشتعل نمی شود و در نتیجه خودور استارت نمی خورد.
در واقع این اولین اولین نشانه در زمان خرابی کوئل است. زیرا به محض اینکه کوئل برق را به شمع‌ها برساند، شمع‌ها جرقه خورده و در نهایت مخلوط سوخت و هوا مشتعل می‌شود و فرایند احتراق صورت می‌گیرد.
حال اگر کوئل دچار مشکل شود، برق موردنیاز برای روشن شدن خودرو تامین نشده و خودرو اصلا استارت نمی خورد و یا بد روشن می‌شود.
افزایش مصرف سوخت پراید
با هر بار جرقه زدن شمع‌ها، مقداری سوخت مصرف می‌شود. حال اگر احتراق صورت نگیرد، هر بار مکش مقداری سوخت به هدر می‌رود. در صورت خرابی کویل، با تکرار مدام این پروسه مصرف سوخت هم افزایش می‌یابد. بنابراین اگر به مرور زمان حس کردید که مصرف سوخت شما افزایش یافته است، حتما کویل را بررسی کرده و از عدم خرابی آن مطمئن شوید.
لرزش شدید خودرو پراید
گاهی ممکن است در در زمانی که خودرو بی حرکت است، یا حین گاز خوردن و افزایش سرعت متوجه لرزش و کوبیده شدن اتومبیل شوید که این مشکل، یکی از نشانه‌های خرابی کوئل است. البته ممکن است با گاز بیشتر و حرکت کردن خودرو این دو نشانه تا حدود زیادی برطرف شوند. پس بهتر است این دو نشانه را حتما زمانی بررسی کنید که خودرو در حالت توقف کامل قرار دارد.
ضمنا در صورت مشاهده موارد مذکور، با یک تعمیرکار خودرو مشورت کنید.
ریپ زدن خودرو
یکی دیگر از علائم خرابی کویل ریپ زدن خودرو کارکرد نامنظم آن است. البته به این نکتخ هم دقت کنید که ریپ زدن ممن است مربوط به بخش های دیگر خودرو هم باشد اما در صورت چنین پیش آمدی یکی از بخش های محتمل کویل است.
گاهی اوقات هم ممکن است مشاهده کنید که کویل ها همزمان شارژ نمی شود یا جرفه ها در سیلندرها همزمان نیست . در چنین مواقعی اگر به تعمیرگاه مراجعه کنید خواهید دید که دستگاه دیاگ خطای شارژ نامناسب و غیرهمزمان کویل ها را می دهد.
روشن شدن چراغ چک خودرو
خوشبختانه یکی از ویژگی‌های مثبت خودورهای جدید، دارا بودن چراغ چک است. هر زمان که کارکرد خودرو دچار اختلال شود، از طریق چراغ چک به شما نشان داده می‌شود. پس در صورت اعلام خرابی از طریق چراغ چک، نسبت به تعمیرقطعه هایی مانند کویل اقدام کنید.
دلایل خرابی کوئل ماشین چیست؟
کویل خودرو از یک هسته مرکزی، بدنه اصلی و دو سیم پیچ اولیه و ثانویه تشکیل شده است. برای جلوگیری از خرابی سیم پیچ ها عایقی بین دو سیم پیچ کویل وجود دارد تا گرمای به وجود آمده در آنها را به خود جذب کند.
با این وجود کویل ها همیشه در معرض آسیب هستند زیرا حرارت باعث می شود حرارت بالا همراه آنها را تهدید می کند.البته راهکار دیگری که در نظر گرفته شده این است که برای کاهش آسیب ها بدنه کویل را از جنس آلومینیوم می سازند به دلیل اینکه که این فلز نسبت به سایر فلزات ضریب انتقال حرارت بالاتری دارد و در کاهش خرابی کویل ها بسیار موثر است، اما اعمال همه این تمهیدات گاهی پیش می آید که در اثر گذشت زمان گرما و فشار جریان برق منجر به خرابی یا سوختن کویل شود.
به علاوه کارکرد طولانی هم می تواند منجر به خرابی کویل خودرو می شود.
اگرچه خرابی این قطعه مسئله ای طبیعی است، اما از آنجا که خرابی کوئل معمولا از عملکرد نادرست سایر قطعات نشات می‌گیرد بهتر است در نگهداری از خودرو بیشتر توجه کنید تا یک خرابی کوچک منجر به آسیب سایر بخش‌ها نشود. از طرف دیگر خرابی کویل خودرو ممکن است منجر به خرابی سایر قسمت ها و حتی موتور خودرو شود، به همین دلیل شناخت علائم و عوامل خرابی کویل و رفع آنها بسیار اهمیت دارد و با توجه به حساسیت عملکرد آن باید مراقب بود تا خسارات جبران ناپذیری به سایر قسمت وارد نکند.
بنابراین توجه به عمر باتری، ، زمان تعویض روغن و لنت ، تمیز بودن فیلتر هوا ، سیستم برق خودرو و سایر موارد، همواره باید در دستور کار دوره‌ای نگهداری از خودرو قرار بگیرند.
سایر عواملی که سبب خراب شدن کویل خودرو می شوند
بعضی از رانندگان بر حسب عادتی که در مورد خودروهای کاربراتوری داشتند، برای اطمینان از عدم خرابی سیستم جرقه زنی، با یک پیچ گوشتی سر وایرها را به بدنه خودرو متصل میکنند. در حال حاضر کارشناسان توصیه می کنند که این کار را برای خودروهای انژکتوری انجام ندهید.
در خودروهای انژکتوری این کار موجب آسیب دیدن کامپیوتر مرکزی خودرو می شود. به طور کلی هنگام خرابی کویل خودرو بهتر است که به تعمیرگاه و افراد متخصص مراجعه کنید، زیرا تعمیرکاران می توانند با کمک دستگاه دیاگ به راحتی منشا خرابی کویل را پیدا کنند و مستقیما به سراغ تعمیر همان قطعه بروند.
استفاده از کویل هایی که نامرغوب هستند و از همان ابتدا عملکرد خوبی ندارند.
عملکرد نادرست باتری یا اتصالات که منجر به ناکام ماندن عملیات تقویت برق توسط کویل می شود.
کویل دچار برق دزدی و یا قطعه در برخی از اتصالات خود شده است.
اثرات خرابی کوئل دوبل چگونه در موتور نمایان می شود؟
در صورتی که کویل دوبل نیم سوز شود، ولتاژ تولیدی ( خروجی ) کاهش یافته و جرقه ایجاد شده توسط شمع ضعیف خواهد شد که منجر به ناقص سوزی موتورو عیوب دیگر در آن می‌گردد.اما اگر کوئل دوبل کاملا بسوزد جرقه به سر شمع ها ارسال نمی شود و موتور اصلا روشن نمی شود.
آخرین دیدگاهها